‘Grote vijf’ verliezen terrein in tankstationmarkt

De vijf grote merken hebben dit jaar allemaal minder tankstations dan vorig jaar. In totaal hebben BP, Esso, Shell, Texaco en Total nu samen 35 vestigingen minder dan in 2016. In de afgelopen vijf jaar is dat aantal zelfs met ruim 150 afgenomen. Als gevolg daarvan is in dezelfde periode het geschatte marktaandeel ook gedaald, met ongeveer 1 procent. Dat blijkt uit het recent gepubliceerde brancherapport Mobiliteit in Cijfers, dat door Bovag en Rai Vereniging is opgesteld.

Vooral het aantal bemande Esso-locaties is flink afgenomen: 36 minder vestigingen dan vorig jaar. In veel gevallen werden de bemande stations omgebouwd naar Express-locaties, waarvan er dertig bij kwamen. Netto zijn er dus zes Esso’s minder dan een jaar geleden.

Shell

Marktleider Shell zag zijn totale aantal stations afgelopen jaar dalen met elf, Texaco/Firezone en Total hebben er zeven minder, terwijl het BP-netwerk vier locaties minder telt. Ter verduidelijking, het rapport kijkt naar het merk op de luifel. Het zegt dus niets over het aantal stations dat de maatschappijen zelf exploiteren of in bezit hebben. De metingen worden elk jaar uitgevoerd in de maand mei.

De veranderingen in het laatste jaar staan niet op zichzelf. De grote vijf merken noteren al enkele jaren een daling. Daarbij gaat het telkens om een afname van bemande stations, die deels gecompenseerd wordt door een, soms forse, stijging van het aantal onbemande locaties. Toch is deze toename niet genoeg om de daling van het totale aantal een halt toe te roepen. In vergelijking met 2012 hebben de vijf grote merken dan ook ruim 150 locaties minder, terwijl het totale aantal tankstations in Nederland minder hard daalde.

Bekijk onderstaande tabel voor de exacte aantallen van de grote vijf (2012-2017). Tekst loopt door onder tabel.

De ‘Big Five’ zijn niet de enige waarvan het Express-segment groeit. Ook andere onbemande formules zagen de aantallen stijgen. TinQ voegde afgelopen jaar elf vestigingen toe aan zijn netwerk, terwijl er vijf Tango’s bij kwamen. Tevens breidden Tamoil Express (+21) en AVIA XPress (+14) hun netwerk uit, al was bij eerstgenoemde meestal sprake van omkleuring van bemande Tamoil-locaties.

Dat onbemande merken in de lift zitten, mag geen verrassing zijn. Al jaren winnen Express-stations aan populariteit. Onlangs berichtte TankPro dat in Nederland sinds kort meer onbemande dan bemande tankstations zijn. Die groei zet zich waarschijnlijk de komende jaren door, waarbij de verwachting is dat over enkele jaren nog slechts zo’n veertig procent van de tankstations bemand is.

Aantal tankstations

Volgens het rapport zijn er momenteel 4.164 tankstations in ons land, inclusief de locaties die in aanbouw zijn. Dat zijn er twintig minder dan vorig jaar en 52 minder dan in 2013. Het is voor het vierde jaar op rij dat het totale aantal tankstations in Nederland is gedaald.

Bekijk onderstaande tabel voor het totale aantal tankstations (2008-2017). Tekst loopt door onder tabel.

Hoewel het aantal reguliere tankstations al jaren rond de 4.200 ligt, stijgt het aantal locaties voor alternatieve brandstoffen en energiedragers. Het gaat met name om laadpalen en vulpunten voor vloeibaar aardgas (lng). Zo is het aantal plekken waar de elektrische auto kan worden opgeladen met 35 procent gestegen. Inmiddels kan op bijna dertigduizend locaties de accu worden bijgevuld.

Waterstof

De toename van het aantal lng-punten was afgelopen jaar nog veel sterker, al gaat het om veel kleinere aantallen. Dit jaar zijn er namelijk zestien locaties waar vloeibaar aardgas kan worden getankt. Dat kon vorig jaar op slechts drie plekken. De groei van elektriciteit en lng staat in schril contrast met het aantal waterstofstations. Dat staat namelijk al sinds 2014 op drie stuks.

Bekijk onderstaande tabel voor het aantal vulpunten voor alternatieve brandstoffen (2012-2017):

Bekijk het gehele brancherapport Mobiliteit in Cijfers 2017.

Auteur: Tom van Gurp